Tin học 12 – Bài 11. Chèn tệp tin đa phương tiện và khung nội tuyến vào trang web

Mục tiêu bài học

  • Sử dụng thành thạo các thẻ HTML để chèn hình ảnh <img>, âm thanh <audio>, video <video> và khung nội tuyến <iframe> vào trang web.
  • Biết cách điều chỉnh kích thước và các thuộc tính hiển thị của tệp tin đa phương tiện cho phù hợp với bố cục trang web.

Mức độ kiến thức và kĩ năng cần đạt

  • Nhận biết: Nhận diện được các định dạng tệp ảnh, âm thanh, video phổ biến trên web. Biết tên và chức năng của các thẻ, thuộc tính cơ bản (srcaltcontrolswidthheight).
  • Thông hiểu: Hiểu cơ chế đường dẫn (tuyệt đối/tương đối), cách trình duyệt xử lý tỉ lệ khung hình khi thay đổi kích thước, và vai trò của các thuộc tính bổ sung như autoplaymuted.
  • Vận dụng: Viết được mã HTML để chèn các đối tượng đa phương tiện vào vị trí mong muốn, nhúng được bản đồ hoặc video từ nền tảng khác (YouTube) vào trang web cá nhân.

Hoạt động khởi động

Trong thực tế, một trang web hấp dẫn không chỉ có văn bản mà còn cần hình ảnh, âm thanh và video minh họa. Các tệp này cần được định dạng như thế nào và làm sao để đưa chúng lên trình duyệt?

Hãy kể tên các định dạng tệp ảnh mà em biết. Phân loại chúng vào nhóm đồ họa vectơ hoặc đồ họa điểm ảnh.

Các định dạng tệp ảnh phổ biến: JPEG (hoặc JPG), PNG, GIF, BMP, TIFF, SVG, WebP.

Phân loại: (kiến thức đã học ở lớp 10)
– Đồ họa điểm ảnh: JPEG, PNG, GIF, BMP, TIFF. (Được tạo từ lưới các điểm ảnh, dung lượng thường lớn, dễ bị vỡ khi phóng to).
– Đồ họa vectơ: SVG. (Được tạo từ các đối tượng hình học và công thức toán học, có thể phóng to thu nhỏ tùy ý mà không giảm chất lượng).


1. Chèn tệp hình ảnh vào trang web

Hình ảnh giúp trang web sinh động hơn. Để hiển thị hình ảnh, ta sử dụng thẻ đơn <img>

<img src="đường_dẫn_ảnh" alt="văn_bản_thay_thế">

Các thuộc tính quan trọng:

  • src (source): Đường dẫn tới tệp ảnh. Có thể là đường dẫn tuyệt đối hoặc tương đối.
  • alt (alternative text): Văn bản thay thế, hiển thị khi ảnh bị lỗi hoặc dùng cho công cụ hỗ trợ người khiếm thị.
  • widthheight: Thiết lập chiều rộng và chiều cao (mặc định tính bằng pixel).
Tin học 12 - Bài 11
Thẻ <img> chỉ dùng khi chèn ảnh JPG vào trang web có đúng không?

Không. Thẻ <img> hỗ trợ nhiều định dạng ảnh phổ biến khác trên web như PNG, GIF, JPEG, SVG, WebP…

Hãy nêu một số trường hợp có thể xảy ra lỗi khi hiển thị ảnh.

Một số nguyên nhân phổ biến khiến ảnh không hiển thị (ảnh bị lỗi):

– Đường dẫn đến tệp ảnh (thuộc tính src) bị sai (sai tên thư mục, sai tên tệp).
– Tệp ảnh gốc đã bị xóa, bị đổi tên hoặc di chuyển sang thư mục khác.
– Định dạng ảnh không được trình duyệt hỗ trợ (ví dụ một số định dạng TIFF cũ hoặc tệp lỗi).
– Lỗi kết nối mạng (nếu ảnh lấy từ nguồn online).


2. Chèn âm thanh và video vào trang web

Phiên bản HTML5 cung cấp thẻ <audio> và <video> để nhúng đa phương tiện mà không cần phần mềm hỗ trợ bên ngoài (như Flash trước đây).

a. Các định dạng phổ biến

  • Video: mp4, webm.
  • Âm thanh: mp3, wav, ogg.

b. Cấu trúc thẻ

Thẻ Video:

<video src="đường_dẫn" width="300" height="200" controls autoplay></video>

Thẻ Audio:

<audio src="đường_dẫn" controls></audio>

c. Các thuộc tính cơ bản

Thuộc tínhÝ nghĩa
srcĐường dẫn đến tệp tin đa phương tiện.
controlsHiển thị bảng điều khiển (nút phát/dừng, âm lượng…).
autoplayTự động phát khi tải trang (Lưu ý: Chrome và một số trình duyệt thường chặn autoplay nếu có tiếng, cần kết hợp muted).
mutedTắt tiếng mặc định.
poster(Chỉ cho video) Ảnh đại diện hiển thị khi video chưa phát.
width
height
(Chỉ cho video) Kích thước khung phát.

Thuộc tính src có tác dụng gì với thẻ ?

Thuộc tính src dùng để xác định đường dẫn (địa chỉ) tới tệp tin âm thanh mà trình duyệt cần tải và phát. Nếu không có thuộc tính này, trình duyệt sẽ không biết cần phát tệp nào.


3. Tạo khung nội tuyến trong trang web

Khung nội tuyến (inline frame – viết tắt là iframe) cho phép nhúng một trang web khác hoặc tài nguyên độc lập (như Google Maps, Video YouTube) vào trong trang web hiện tại.

<iframe src="đường_dẫn" width="600" height="400"></iframe>

Các thuộc tính:

  • src: Đường dẫn tới nội dung cần hiển thị trong khung.
  • widthheight: Kích thước của khung.
  • name: Đặt tên cho khung (dùng để kết hợp với thuộc tính target của thẻ liên kết <a>).
Tin học 12 - Bài 11

Lưu ý về bảo mật: iframe có thể bị lợi dụng cho các cuộc tấn công clickjacking hoặc giả mạo. Chỉ nên nhúng nội dung từ các nguồn tin cậy.


Luyện tập

Câu 1: Cho ảnh có kích thước gốc là 720 x 450 pixel. Chèn ảnh vào trang web bằng câu lệnh: <img src="images/1.png" alt="chiếc lá" width="600">. Hỏi ảnh trong trang web có kích thước bao nhiêu?

Khi chỉ thiết lập thuộc tính width="600", trình duyệt sẽ tự động tính toán chiều cao height để giữ nguyên tỉ lệ khung hình gốc.

Tỉ lệ thu nhỏ của chiều rộng là: 600/720 = 5/6
Vậy chiều cao mới sẽ là: 450 × (5/6) = 375 pixel

Kết quả: Ảnh hiển thị với kích thước 600 x 375 pixel.

Câu 2: Viết các câu lệnh để tạo hai khung nội tuyến có kích thước bằng nhau, hiển thị song song (theo phương ngang) trên trang web.

Để hiển thị song song, tổng chiều rộng của hai khung (cộng thêm lề nếu có) phải nhỏ hơn chiều rộng màn hình:

<iframe src="trang1.html" width="45%" height="300"></iframe>
<iframe src="trang2.html" width="45%" height="300"></iframe>

Vận dụng

Tạo một khung nội tuyến và liên kết đến bài hát em yêu thích (ví dụ trên YouTube) vào trang web giới thiệu bản thân.


Trắc nghiệm Tin học 12 Bài 11: Chèn tệp tin đa phương tiện và khung nội tuyến vào trang web (có đáp án)

Thời gian làm bài: 30 phút
Đáp án hiển thị sau khi nộp bài
Câu hỏi sẽ được hiển thị ngẫu nhiên
Vui lòng nhập họ và tên để bắt đầu làm bài

NB

Phương án nào sau đây chỉ ra thẻ HTML chính xác được sử dụng để chèn hình ảnh vào trang web?

NB

Trong thẻ <img>, thuộc tính nào là bắt buộc để xác định đường dẫn tới tệp ảnh cần hiển thị?

TH

Khi sử dụng thẻ <img>, vai trò chính của thuộc tính alt là gì?

TH

Một hình ảnh có kích thước gốc là 800×600 pixel. Nếu người dùng chỉ thiết lập thuộc tính width="400" trong thẻ <img> và không thiết lập height, trình duyệt sẽ xử lý như thế nào?

NB

Trong các định dạng tệp ảnh sau, định dạng nào thuộc nhóm đồ họa vectơ?

NB

Để chèn video vào trang web, thẻ HTML nào sau đây được sử dụng?

NB

Thuộc tính nào giúp hiển thị các nút chức năng như phát, dừng, điều chỉnh âm lượng trên trình phát video hoặc âm thanh?

TH

Đối với trình duyệt Google Chrome, để video có thể tự động phát (autoplay) ngay khi tải trang, video đó thường cần kết hợp thêm thuộc tính nào?

VD

Để hiển thị một ảnh đại diện cho video trong khi video đang chờ tải hoặc chưa được người dùng bấm phát, ta sử dụng thuộc tính nào trong thẻ <video>?

NB

Thẻ <iframe> trong HTML được sử dụng với mục đích gì?

VD

Khi muốn nhúng một video từ YouTube vào trang web cá nhân, thao tác nào sau đây là chính xác nhất để lấy mã nguồn?

VD

Để hiển thị hai khung nội tuyến (iframe) nằm song song trên cùng một hàng ngang, điều kiện nào về kích thước chiều rộng (width) cần được thỏa mãn?

Học sinh A viết đoạn mã sau để chèn ảnh logo câu lạc bộ vào trang web: <img src="images/logo.png" width="200">. Tuy nhiên, khi mở trên trình duyệt, hình ảnh không hiển thị mà chỉ xuất hiện biểu tượng tệp bị lỗi. Dưới đây là một số nhận định về tình huống trên:

NB Thẻ <img> đã được viết sai cú pháp vì thiếu thẻ đóng </img>.

TH Một trong những nguyên nhân gây lỗi có thể là do đường dẫn đến tệp ảnh không chính xác hoặc tệp ảnh đã bị xóa.

TH Việc thiếu thuộc tính height là nguyên nhân chính khiến hình ảnh không thể hiển thị.

VD Để khắc phục trải nghiệm người dùng khi ảnh lỗi, học sinh A nên bổ sung thuộc tính alt mô tả nội dung ảnh.

Một trang web giới thiệu du lịch sử dụng đoạn mã sau để hiển thị video quảng bá:
<video src="dulich.mp4" width="500" height="300" controls></video>
Dưới đây là một số nhận định về tình huống trên:

NB Người dùng có thể bấm nút Play (Phát) hoặc Pause (Dừng) video nhờ thuộc tính controls.

TH Video này sẽ tự động phát ngay lập tức khi trang web được tải xong.

TH Kích thước hiển thị của khung phát video trên trang web là 500x300 pixel.

VD Nếu muốn hiển thị một ảnh bìa đẹp mắt trước khi người dùng bấm phát, ta cần thêm thuộc tính poster="duong_dan_anh.jpg".

Giáo viên yêu cầu học sinh sưu tầm các tệp đa phương tiện để làm tư liệu cho bài tập lớn thiết kế web. Học sinh B đã tìm được các tệp sau: baihat.mp3, phim.mp4, amthanh.wavhinh_dong.gif. Dưới đây là một số nhận định về tình huống trên:

NB Tệp baihat.mp3amthanh.wav phù hợp để sử dụng với thẻ <audio>.

TH Tệp phim.mp4 là định dạng video phổ biến, có thể chạy trực tiếp trên hầu hết các trình duyệt.

TH Để hiển thị tệp hinh_dong.gif, học sinh B bắt buộc phải sử dụng thẻ <video>.

VD Trình duyệt web có thể tự động chuyển đổi tệp phim.mp4 thành baihat.mp3 nếu học sinh dùng nhầm thẻ <audio>.

Bạn Nam đang xây dựng một website cá nhân và muốn hiển thị bản đồ địa điểm trường học lấy từ Google Maps lên trang "Liên hệ". Nam quyết định sử dụng thẻ <iframe>. Dưới đây là một số nhận định về tình huống trên:

NB Thẻ <iframe> cho phép Nam nhúng nội dung của Google Maps vào một khu vực hình chữ nhật trên trang web của mình.

TH Nam có thể điều chỉnh chiều rộng và chiều cao của bản đồ hiển thị bằng các thuộc tính widthheight.

TH Việc sử dụng iframe hoàn toàn không gây ra bất kỳ lo ngại nào về vấn đề bảo mật cho trang web.

VD Nếu Nam muốn tạo liên kết từ một từ khóa trong văn bản để mở bản đồ ra ngay trong khung iframe đó, Nam cần đặt tên cho khung bằng thuộc tính name và dùng thuộc tính target trong thẻ <a>.

Bảng xếp hạng

Hạng Họ tên Điểm số Thời gian
1
ĐÔ LÊ NGUYÊN KHANG 12C 11 lần thi
10.00 / 10.00
29 giây
2
LƯƠNG HUỲNH NHƯ Ý 12C 2 lần thi
10.00 / 10.00
49 giây
3
Đinh Lan Hương 1 lần thi
7.85 / 10.00
9 phút 12 giây
4
ôi top 1 là của t ok 1 lần thi
7.25 / 10.00
3 phút 37 giây
5
q 1 lần thi
6.25 / 10.00
4 phút 4 giây

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *